Heb je een partner die snurkt en lig je nachten wakker van dat zagende gezoem of, erger nog, van oorverdovend geratel? Een zachtzinnige schop, por of duw kan even verlichting brengen, maar het hemelse geluk van de stilte is nooit van lange duur. Je partner verbannen naar de logeerkamer is ook een optie, maar er bestaan oplossingen die wél lief zijn voor je relatie.

Wat is snurken?
Snurken is een slaapgebonden ademhalingsstoornis of een afwijkend ademhalingspatroon dat enkel tijdens de slaap optreedt. Wat er precies gebeurt? Tijdens de slaap ontspannen je halsspieren zich. Elke keer wanneer je inademt, veert de zachte wand van je luchtpijp op en neer. Het geluid dat deze snelle trilling veroorzaakt, noemen we snurken. Een apneu (ademhaling die stopt tijdens de slaap) ontstaat trouwens op dezelfde manier, maar veroorzaakt echt een belemmering van de ademhaling.

Vicieuze cirkel
Snurkers belanden al snel in een vicieuze cirkel. Omdat de wanden van de luchtpijp elkaar bijna raken, moet het middenrif hard werken om genoeg zuurstof binnen te krijgen. Door de extra zuigkracht en sterkere luchtstroom in je luchtwegen, duwen de luchtpijpwanden de keel nog meer samen. Het gevolg? Ademen wordt nog moeilijker waardoor de trillingen toenemen en het gesnurk verergert.  

Tot 110 decibel
Gesnurk kan variëren van een bijna geruisloos gezoem tot een oorverdovend gehamer. Een gemiddeld gesnurk telt ongeveer 30 tot 40 decibel, terwijl je als partner kan klagen over geluidsoverlast vanaf 50 decibel. Er bestaan slaaplaboratoria waar zelfs gesnurk tot 110 decibel is geregistreerd!

Oorzaken van snurken
Of je bovenste luchtweg gaat flapperen tijdens de slaap, hangt af van een aantal factoren:

• Ben jij een snurker dan is de kans groter dat je een kleinere bovenste luchtweg hebt die sneller dichtvalt. De oorsprong van een kleinere luchtweg ligt bij erfelijkheid, vetopstapeling, doorbloeding of longvolume. Ook een te nauwe meusholte kan voor problemen zorgen.
  
• Hoe ouder je wordt, hoe meer vetweefsel zich ophoopt rond de bovenste luchtweg en hoe slapper je spieren worden. Leeftijd speelt dus ook een rol.
  
• Wie lijdt aan overgewicht heeft drie keer meer kans om te snurken dan mensen met een gezond gewicht. Overgewicht kan namelijk zorgen voor extra vetweefsel rond de bovenste luchtweg waardoor deze sneller dichtklapt.
  
• Snurken zit vaak in de familie. Lichamelijke kenmerken als een korte nek en een terugvallende kin verkleinen de achterste keelholte. Ook een slap, lang of dik verhemelte, een lange huig, grote amandelen, een grote tong en een naar achteren geschoven onderkaak werken snurken in de hand. Overgewicht wordt soms overgedragen van ouder op kind.
  
• Alcohol en snurken gaan hand in hand. Alcohol ontspant de spieren en dus ook de spieren in je bovenste luchtweg die daardoor makkelijker kan dichtvallen. Bovendien werkt alcohol direct op het centrale zenuwstelsel waar het het ademhalingscentrum en de ontwaakreflex onderdrukt.
  
• Sigaretten kan je beter in het pakje laten want hoewel de impact niet zo groot is als alcohol, is ook nicotine niet bevorderlijk voor een snurkvrije nacht. Hoe het precies werkt, is niet glashelder, maar roken bevordert de zwelling van het slijmvlies in de neus. Deze verminderde neusademhaling kan een (deel van) het snurkprobleem zijn.
  
• Slaapmiddelen en antidepressiva hebben een spierverslappend effect en kan je dus beter links laten liggen als je gevoelig bent voor snurken.
  
• Heb je een snurkende partner dan is je vast al opgevallen dat de slaaphouding van je liefste er veel toe doet. Rugligging is uit den boze omdat zijn tong en verhemelteweefsel zo sneller naar achteren zakken. Hij ligt dan ook het beste op zijn zij.   

Schadelijke gevolgen
Ook al heeft de snurker zelf niet zoveel last van zijn stoornis, de gevolgen kunnen vergaand zijn. Alleen al de relatieproblemen die eruit ontstaan, zijn niet min: vermoeidheid en irritaties door slaaptekort, een kwakkelend sexleven door het apart slapen of slapen met oordopjes, frustraties doordat de snurker het probleem minimaliseert, … Een ruzie is nooit ver weg. Daarnaast kan snurken ook de slaap verstoren waardoor de snurker overdag vermoeid is en zich slecht kan concentreren. Luid snurken zou bovendien een verhoogd risico op hart- en vaatziekten met zich meebrengen.

Anti-snurktips
Bezorgt jouw partner je slapeloze nachten of ben je zelf de boosdoener en wil je de vrede in jullie relatie herstellen? De alom bekende trucjes als kinbanden die de mond dicht houden, pleisters die de neus open houden, elektrische apparaatjes die via een stroomstootje het snurken proberen stoppen, mondbeugels en tennisballen in de pyjama die rugligging voorkomen, helpen niet veel en zorgen alleen maar voor dat ook de snurker slecht slaapt. Enkele tips die het gesnurk wel kunnen verminderen:

• Drink geen alcohol voor het slapengaan.
• Stop met roken.
• Slaap niet op je rug.
• Verlies enkele kilo's als je overgewicht hebt.
• Doe regelmatig aan lichaamsbeweging.
• Vermijd slaappillen en antidepressiva.
• Eet geen zware maaltijden voor je het bed induikt.
• Leef naar je biologische klok.
• Leer ademhalings- en ontspanningsoefeningen aan.
• Verhoog het hoofdeinde van je bed.

Behandeling
Bij een ernstig snurkprobleem kunnen de grovere middelen ingezet worden door de lichamelijke oorzaak aan te pakken. Als de neus aan de basis ligt van het probleem (bijvoorbeeld een scheef tussenschot of poliepen) kan een operatie de oplossing zijn. Meestal ligt het probleem bij de nauwe overgang van de neus- naar de keelholte. Dit kan verholpen worden door het verwijderen van het slijmvlies aan de zijkant van de keelholte, samen met een deel van het verhemelte en de huig, en eventueel de amandelen. Dit gebeurt meestal in combinatie met het verstevigen van de keelwanden. Deze behandeling, uvulopalatopharyngoplastie (UPPP) is meestal heel doeltreffend, maar kan gepaard gaan met flink wat pijn, vooral de eerste dagen na de ingreep.

Minder drastische behandelingen zijn het dragen van mondprothesen die de positie van je tong of kaak manipuleren of een slaapmasker dat de keelholte openhoudt.

Ben jij een nachtuil of een vroege vogel? Doe de test!