We zoeken nieuwe helden! Enkel vacatures volgens je eigen voorkeur >
Daglicht beïnvloedt je energievoorraad en je gemoed
Als de wintertijd aanbreekt, zijn heel wat mensen voor zonsopgang al uit de veren en op weg naar hun werk, ’s avonds keren ze pas terug naar huis als het schemert. Veel tijd om te genieten van daglicht is er niet meer bij. Met alle gevolgen van dien.
Functies van licht Niet alleen fauna en flora, ook de mens kan niet zonder licht:
Licht regelt onze biologische klok via lichtgevoelige cellen in het oog. Het zet ’s morgens de productie van cortisol in de hersenen door de pijnappelklier in werking, die op zijn beurt glucose levert voor energie overdag. ’s Avonds start de afname van het licht de aanmaak van het slaaphormoon melatonine.
Door zonlicht maakt het lichaam vitamine D aan, wat ondermeer de opname van calcium bevordert.
Gevolgen van een tekort aan licht Een gebrek aan daglicht veroorzaakt:
een overmatige productie van het slaaphormoon melatonine
een te lage productie van het hormoon cortisol
Dat kan zich uiten in:
vermoeidheid
neerslachtigheid
hongergevoel
Behoefte aan licht Een sombere, bewolkte winterdag levert ongeveer 1.000 lux (=lichtintensiteit) licht op. Op minder grauwe dagen variëert de lichtintensiteit tussen 2.000 en 10.000 lux. Dat is heel wat minder dan de 125.000 lux die een zonovergoten zomerdag biedt als er geen wolkje aan de hemel is.
Hoe komt het dat er zo’n grote verschillen zijn tussen de lichtintensiteit ’s winters en ‘s zomers? Niet alleen de bewolking vormt een extra barrière voor de zon, ook het feit dat de zon in de winter laag en in de zomer hoog aan de horizon staat.
Hoeveel licht je dagelijks nodig hebt, is nog niet bekend, al spreken sommige onderzoeken van 2.500, 5.000 à 7.000 lux. In ieder geval biedt standaard kunstlicht niet meer dan 500 lux.
Tips voor meer licht en meer energie
Hoe breng je licht in de duisternis?
Profiteer zoveel mogelijk van de zon wanneer ze schijnt.
Zorg ervoor dat je dagelijks minstens een uur buiten vertoeft. In de ochtend is het daglicht blauw van kleur, waardoor het lichaam aangezet wordt om meer cortisol aan te maken. Lukt het niet om ’s morgens de buitenlucht op te zoeken, gebruik dan je middagpauze om een gezonde portie daglicht op te doen. Eén uur daglicht komt overeen met 2,5 uur kunstlicht.
Ga zo dicht mogelijk bij het raam zitten, zowel thuis als op het werk. Dit heeft wel enkel effect als de afstand tussen raam en stoel maximaal één meter bedraagt.
Probeer het daglicht in huis na te bootsen met aangepaste lampen.
Ook de zonsopgang kan je imiteren met speciale wekkers die hun lichtvolume zachtjes verhogen.
Zoek op vakantie de zon of de buitenlucht op. Je hoeft niet per se naar zonnige oorden te trekken, ook een skivakantie hoog in de bergen of een bootvakantie leveren een stevige portie licht vanwege de weerkaatsing op respectievelijk sneeuw en water.
Onder de zonnebank gaan heeft geen zin omdat deze enkel uv-straling levert.
Beginnende winterblues kan je aanpakken met lichttherapie, bij voorkeur in de ochtend. Bij het begin van de therapie heb je soms last van hoofdpijn of geïrriteerde ogen. Verdere bijwerkingen zijn er niet. Wel kan men nog niets zeggen over de effecten van lichttherapie op lange termijn op de ogen. Lichttherapie gebeurt best in overleg met je huisarts, omdat de therapie afgeraden wordt bij oogaandoeningen en bepaalde ziektes.
Lampen die daglicht nabootsen Enkele lampen op de markt werden speciaal ontwikkeld om het tekort aan licht in herfst en winter op te vangen: