Bescherm je woning door een brandalarm of rookmelder te plaatsen

Brandpreventie redt levens

Brandalarmen en rookmelders redden levens, voorkomen letsels en minimaliseren schade aan je onroerend goed. Dit omdat ze een brand in een vroeg stadium detecteren waardoor ze de bewoners tijdig kunnen waarschuwen.

Wist je dat het risico dat je omkomt in een woningbrand zonder brandalarmen 2 keer zo groot is als in een woning met werkende brandalarmen? Vuur en vlammen vormen daarbij slechts één soort bedreiging. Daarnaast gaan de meeste woningbranden gepaard met rookvorming waarbij giftige gassen vrijkomen. Denk bijvoorbeeld aan koolmonoxide.

Soorten branden

De ene brand is de andere brand niet. Men maakt een onderscheid tussen een smeulende brand en uitslaande brand.

• Smeulende brand – Bij dit type brand treedt vooral rookvorming op waarbij de rookdeeltjes relatief groot zijn. Deze verbranden immers niet volledig. Bijvoorbeeld stoffen die door een sigaret vlam vatten.

• Uitslaande brand – Bij dit type brand is er sprake van een fellere brand met voornamelijk vlammen. De temperatuur stijgt sterker waardoor kleinere rookdeeltjes vrijkomen vanwege een meer volledige verbranding. Bijvoorbeeld papier en vloeistoffen die in brand schieten.  

Soorten brandalarmen
Rekening houdend met de verschillen tussen branden zijn er 2 hoofdtypes brandalarmen verkrijgbaar.

• Ionisatierookmelders met een radioactieve bron sturen geladen deeltjes uit die tussen twee elektroden stromen. Rook remt de stroom af, waardoor de ionisatierookmelder geactiveerd wordt. Dit type brandalarm reageert sneller op kleinere rookdeeltjes die eigen zijn aan een uitslaande brand, dan op de grotere rookdeeltjes van een smeulende brand. Voor enkele euro’s kan je je dit type rookmelder al aanschaffen.

• Foto-elektrische of optische rookmelders zenden lichtbundels uit die opgevangen woorden door een cel die lichtgevoelig is. Rook in de lichtbundel activeert de optische rookmelder. Omdat dit type brandalarm sneller grotere rookdeeltjes detecteert, reageert het sneller op smeulende of beginnende branden. Foto-elektrische rookmelders zijn duurder dan ionisatierookmelder: je betaalt er ongeveer 3 keer zo veel voor.

• Tweeledige brandalarmen werken zowel via ionisatie als foto-elektrisch. Hiervoor betaal je weliswaar nog meer, maar ze vormen dan wel een effectief detectiemiddel bij zowel smeulende als uitslaande branden.

Om zeker te zijn dat zowel smeulende als uitslaande branden zo snel mogelijk gedetecteerd worden, is de beste bescherming hetzij de 2 types brandalarmen in huis plaatsen hetzij opteren voor een tweeledig ionisatie-foto-elektrisch alarm.

Plaatsing van brandalarmen

Waar moet je een brandalarm of rookmelder plaatsen in je woning?

• Plaats minstens 1 rookmelder per verdieping.
• Kies je voor meerdere rookmelders per verdieping, plaats er dan één in alle regelmatig gebruikte kamers. Op het gelijkvloers zijn dat de hal en de living. Op de eerste verdieping zijn dat de slaapkamers.
• Kies je voor één rookmelder per verdieping, plaats die dan in de kamer of ruimte waar de meeste kamers op uitkomen. Boven het trapgat van de slaapkamerverdieping bijvoorbeeld.
• Bevestig de rookmelder steeds aan het plafond.
• Voorkom een plaatsing vlakbij een wand, in een hoek of in een nok.

Waar mag je geen brandalarm of rookmelder plaatsen in je woning?

• Ruimtes waar rook of damp hangt zoals de keuken, de badkamer, de garage, bij de open haard.
• Plaats geen rookmelder bij ventilatieopeningen, radiatoren, verwarmingstoestellen of ventilatoren waar een grote luchtstroom is.

Onderhoud van brandalarmen

Alle rookmelders moet je vrij houden van stof en insecten. Veel fabrikanten raden aan om de rookmelder wekelijks te testen en maandelijks te reinigen zodat je zeker bent dat ze correct werken.

Als de rookmelder op batterijen werkt of een reservewerking op batterijen voorziet, moet je de batterijen minstens één keer per jaar vervangen. Het toestel geeft zelf tijdig aan wanneer het tijd is om de batterijen te vervangen: je hoort dan elke minuut een luide pieptoon. De levensduur van een brandalarm wordt geschat op 10 jaar. Elke 10 jaar moet je dus de brandalarmen vervangen.

Verwijder nooit de batterijen uit een rookmelder, zelf als je te maken hebt met vervelende alarmen wanneer je kookt of doucht. Gebruik liever een krant of handdoek om de lucht rond de rookmelder weg te waaien. Sommige rookmelders hebben een stille functie, zodat een nepalarm snel en gemakkelijk gestopt kan worden. Overweeg ook om de rookmelders te verplaatsen als je erg veel last hebt van valse alarmen.

Rampoefening

Onderzoek toont aan dat sommige kinderen niet wakker worden van het geluid van een rookmelder. Daarom kan je als ouder best ‘s nachts eens een brandoefening uitvoeren zodat je kan checken of de kinderen wakker worden en op de juiste manier reageren op het alarm. Als daaruit inderdaad blijkt dat kinderen of andere gezinsleden niet wakker worden of het brandalarm niet horen, dan moet je enkele aanpassingen doorvoeren zodat je er zeker van bent dat alle familieleden de woning veilig kunnen verlaten in geval van brand. Ontwikkel en oefen het vluchtplan regelmatig met alle gezinsleden zodat iedereen zich naar een veilige locatie buitenshuis kan bewegen als er een brandalarm weerklinkt.

Alternatieve brandalarmen

Naast het traditionele brandalarm kan je ook bepaalde types kopen die de stem van de ouders opnemen of een ander geluid zodat kinderen er sneller op reageren. Ook voor oudere mensen die niet meer goed horen of voor andere handicaps zijn er aangepaste rookmelders op de markt. Ze maken naast geluid gebruik van flitslichten en trilapparaten.